Hiến pháp Vương quốc Anh

Vương quốc Anh khác với các quốc gia lớn khác trên thế giới ở chỗ là không có một bản hiến pháp thành văn. Tuy rằng quốc gia này là nơi có một trong những bản hiến pháp lâu đời nhất thế giới. Vậy tại sao Vương quốc Anh là người đi đầu nhưng đến nay lại chưa có được cho mình một bản hiến pháp thành văn?

Một bản hiến pháp năm 1890 của Vương quốc Anh

Hiến pháp Vương quốc Anh không phải một văn bản chính thức duy nhất mà là một tập hợp, được xây dựng dựa trên một số lượng lớn các tiền lệ, hay “thông luật” từ thế kỷ 11 cho đến nay. Bổ sung cho văn bản luật pháp này còn có những định chế do Nghị viện ban hành, gọi là Luật Công lý, và Luật pháp của Cộng đồng Âu châu (EC) – trong một số trường hợp còn được sử dụng vượt trên luật pháp của vương quốc.

Hiến pháp vương quốc Anh chủ yếu rút ra từ bốn nguồn: pháp luật thành văn (luật được thông qua bởi cơ quan lập pháp), thông luật (các tiền lệ được tòa án áp dụng, luật được thành lập thông qua các bản án của tòa án), các công ước nghị viện và các tác phẩm có thẩm quyền.

Kể từ cuộc Cách mạng Vinh quang năm 1688, khái niệm chủ quyền tối cao thuộc về nghị viện là nền tảng của hiến pháp lập pháp Anh, nghĩa là các đạo luật do Nghị viện thông qua là nguồn luật tối cao và cuối cùng của luật pháp ở Anh. Theo đó Nghị viện có thể thay đổi hiến pháp một cách đơn giản bằng cách thông qua các đạo luật mới thông qua Đạo luật Nghị viện (một đạo luật mới phải được thông qua bởi Hạ viện, Thượng viện và phải được ký bởi Nữ hoàng hoặc Vua). Đã có một số cuộc tranh luận về quyền lực của nghị viện không còn nguyên vẹn khi tham gia Liên minh châu Âu (EU). Lập luận được sử dụng bởi những người đề xuất rời bỏ EU vào cuộc bỏ phiếu trưng cầu dân ý năm 2016 (Brexit).

Vương quốc Anh là một trong những quốc gia hiện đại đầu tiên trên thế giới có khái niệm nghiêm túc về luật pháp và dân chủ. Nó không có bản Hiến pháp thành văn, phù hợp với nguyên tắc chủ quyền tối cao thuộc về nghị viện, Nghị viện có toàn quyền trong việc ban hành các đạo luật mà không bị ràng buộc bởi Hiến pháp như các quốc gia có Hiến pháp thành văn.

Xem tiếp: Pháp luật Vương quốc Anh